Return to site

PINAGBIGKIS

(Soneto ng Inang Wika)

ni: DR. ELYMAR A. PASCUAL at DR. NILDA V. SAN MIGUEL

Anong silbi ng bangka kung walang sagwang kakalikaw

Kung ang alon ay tahilis at di maapuhap ang abot-tanaw?

Ang bangkang walang sagwan ay tulad ng inaanod

Saanman dalhin ng hangin, sumusunod ng hilahod

Mararating ang paroroonan kapag tapos na ang laban

Maisusuling ang balutan kapag tuyot na ang katawan.

Ang bangkang matikas ngunit wala ang kaparehas

Ay walang pakinabang kundi ang tao'y makaangkas

Tulad ng paglutang sa hangin ang kanyang silbi

Kung paroroon o paririto ay sadyang di masasabi

Lumilipas ang panahon, tadhana ang nakababatid

Sa isang sulok na di niya nais, doon siya inihahatid.

 

Para saan ang pinsel kung ang pintura ay malabnaw

Kung gapatak nalang ang dami sa paletang mababaw?

Walang dibuhong mabubuo na aantig sa paningin

At mag-iiwan ng marka sa pusong naninimdim

Ang mga kulay ng buhay, nagbibigay pa man din

Ng liwanag ng bukas sa naghahanap ng layunin.

Ang pinsel na walang pintura, katumbas ay bulong

Na inusal sa hangin at pumapanaw sa linggatong

Mga kamay na mayhawak, parang tinali, kinulong

Walang maidibuho, sa kambas man ay sumulong

Kung mayroon mang pintura ngunit pinsel, ipahinga

Walang larawang mabubuo na sadyang ikahanga.

 

Magagamit ba ang karayom kung ang sinulid ay buhol

At kung di na ito maituturing na mainam na putol?

Ilang beses mang itusok, sa padron o sa tela

Mga naiwang bakas, walang silbi sa mga mata

Mga makukulay na hibla na aakma sa bulaklak

Di nito maididibuho gaano mang pawis pumatak.

Ang karayom na walang sinulid ay di magagamit

Walang gandang maitatangi o likhang makakamit

At kung mayroon mang putol na panghabi sa lona

Ngunit walang pantusok na sususog sa ginuhit na

Hindi rin makasusulong o makasisimula man lang

At ang disenyong hinahangad ay di rin masisilayan.

 

Anong dangal mayroon ang isang Pilipinong tanyag

Kung sarili na niyang wika siya'y banyagang di hayag?

Walang silbi ang karunungan kung sariling pinagmulan

Ay di kayang lingunin at di kayang pahalagahan

Kung ang kulturang kinagisnan ay kinalimutan

Mas masahol pa sa taong walang paroroonan.

Itong mga bayani ng lahi, bunga ng pagpupunyagi

Pagmamahal sa yaman ng kulturang bukod-tangi

Kasama nito’y wika na sa buong mundo'y kilala

Sa paggalang at dalisay, sa husay ng balarila

Kung ang Pilipino ay di taglay itong sariling wika

Siya'y lihis ang landas, at walang maaatika.

 

May apat na hiwaga na di kayang maikubli

Bawat isa sa kanila'y sadyang maitatangi

Ang sagwan at ang bangka, ang pinsel at pintura

Ang karayom at sinulid, ang Pilipino at Wika niya

Bawat tambal ay itinadhanang di mabuhay ng hiwalay

Pagkat kung mangyari, walang dangal na maiaalay.